اصول و نکات ایده پردازی
آنچه در این مطلب می خوانید:
ایده پردازی و تفکرات ذهنی جزئی از وجود بشر و موثرترین راه کار برای حل مشکلات بوده اند. اما آیا هر ایده و فکری که به نظر انسان می‌رسند ارزش اجرا و صرف وقت را دارند؟ برای داشتن یک ذهن خلاق و ایده پرداز چه باید کرد؟
برای جواب این پرسش بد نیست به نقل قولی از دکتر میثم شکری ساز استناد کنیم. ایشان درباره تفکرات و ایده‌های ذهنی می‌گویند: “ایده‌های خلاقانه و منحصر به فرد زاده ذهنی آزاد و حاصل الها‌می آنی هستند”. بنابراین برای داشتن ایده‌های زیبا و خلاقانه باید ذهن را از بیهودگی‌ها و روزمرگی‌های بی جا خالی کرد.
ایده پردازی چیست؟
ایده پردازی به تصورات و تفکرات ذهنی برای حل مشکلات گفته میشود. تصورات ذهنی در زمان بروز مشکلات و کمبودها بروز می‌کنند. در واقع این تفکرات و ذهنیات هستند که زمینه رشد و پیشرفت بشر را از موقعیت فعلی فراهم می‌کنند. افراد به کمک ایده پردازی می‌توانند موقعیت را به شکلی کاملا متفاوت خلق نمایند و تحولات بزرگی در زمینه‌های مختلف به وجود بیاورند.
چگونه ایده پردازی کنیم
ایده پردازی که در زبان انگلیسی Ideas خوانده میشود، از کمبود و نیاز انسان به یک راهکار برای رفع مشکلات خود پدید می‌آید. همانطور که در تاریخ بشر به ثبت رسیده است اکثریت ایده‌ها از یک نیاز شروع شده اند و در ادامه با رعایت قوانین مربوطه و برنامه ریزی‌های دقیق به موفقیت رسیده اند. در ادامه شما را با مراحل آن آشنا خواهیم کرد.
مراحل مهم در ایده پردازی موفق
ایده پردازی دارای ۳ مرحله مهم است. این مراحل شامل موارد ذیل می‌باشند.
- خلق
اندیشه پردازی به نوعی خلق راه‌ها و روش‌های حل مشکلات است. مشکلات در هر زمینه ای وجود دارند. مهم آن است که ذهن‌های آرمان پرداز و اندیشه پرداز وجود داشته باشند تا راه‌های مناسب برای حل این مشکلات را خلق کنند.
- انتخاب
بعد از خلق ایده‌ها نوبت به انتخاب بهترین و موثر ترین ایده می‌رسد. زمانی که ایده‌های متعددی در پیش روی ما قرار دارند. با در نظر گرفتن نیاز خود و همچنین نوع کاربرد و استفاده آن‌ها می‌توان اقدام به انتخاب بهترین و مناسب ترین ایده نمود.
- پیاده سازی
رسیدن به موفقیت در پیاده سازی ایده‌ها تا حد زیادی بستگی به نوع انتخاب ایده دارد. پیاده سازی ایده مستلزم قبول مسئولیت افراد و فراهم نمودن زمینه‌های مناسب برای انجام این کار است. مشخص نمودن دقیق و منظم مسئولیت‌ها اهمیت ویژه ای در پیاده سازی تفکرات و اندیشه‌های نوین و سازنده دارند.
اصول مهم در ایده پردازی
در ایده پردازی باید از یک سری اصول و قوانین مرتبط پیروی کرد. این اصول شامل موارد ذیل هستند:
- تقویت تفکر واگرا
تفکر واگرا یا طوفان فکری یکی از اصول مهم و اولیه در آرمان پردازی است. در این حالت لازم است ذهن از چارچوب اولیه خود خارج شود و برای حل مسئله به دنبال جواب‌های منطقی تر و بیشتری باشد.
- فکر کردن به کمیت ایده
تفکر درباره کمیت ایده کمک می‌کند تا افراد مدام در حال دادن ایده باشند. این کار سبب میشود تا در نهایت موفق به خلق ایده ای شوند که با خواسته و نیاز آنان هماهنگ و همسو باشد.
- دقت بیشتر در محیط اطراف
دقت در محیط اطراف سبب یافتن یک مشکل در زندگی و روزمرگی‌های افراد میشود. یافتن مشکل خود اولین قدم برای خلق ایده می‌باشد.
- توجه به توانمندی‌ها
هر فردی دارای یک قابلیت و توانمندی است که می‌تواند مشکلی را در زندگی افراد رفع و رجوع کند. ایده پردازی هنر است و بالاتر از آن فکر کردن به این که چگونه می‌توانیم از مهارت و توانمندی خود برای حل مشکلات مختلف استفاده کنیم.
- فرار از روزمرگی‌ها
به قول دکتر میثم شکری ساز روزمرگی‌ها دشمن ایده پردازی هستند. درگیر شدن با روزمرگی‌ها و فعالیت‌های پیش پا افتاده روزانه ذهن انسان را مختل خواهند کرد. بنابراین انسان قادر به ایجاد اندیشه و ایده‌های مناسب نمی‌باشد.
نکته مهم از دید میثم شکری ساز
برای ایده پردازی باید ذهن را تقویت کرد. بخصوص در شرایط و موقعیت‌های بحرانی، زیرا بیشتر ایده‌های مهم زاده کمبودها و محدودیت‌ها می‌باشند. زمانی که همه چیز مهیا است و انسان کمبودی احساس نمی‌کند جایی برای ایده و آرمان پردازی در ذهن وجود نخواهد داشت.
تکنیک‌های ساده برای ایده پردازی
- یادداشت برداری
- مطالعه
- متفاوت بودن و متفاوت فکر کردن
- یادداشت برداری از نکات مهم و کلیدی
- داشتن تفکری عمیق
- کار در یک تیم
- رفتن به مسافرت‌های هدفمند
- آزاد کردن ذهن با گوش دادن به موسیقی
اهمیت نقشه ذهنی در ایده پردازی
نقشه ذهنی یکی از تکنیک‌های منحصر به فرد در ایده پردازی است. این تکنیک سبب آماده شدن ذهن برای ایده‌های نوآورانه میشود. در این تکنیک هر داده و یا ایده ای را باید بر روی کاغذ نوشت و سپس با خط و یا منحنی تما‌می‌آن‌ها را به همدیگر متصل نمود.
تفکر معکوس در آرمان پردازی
تفکر معکوس تکنیکی جذاب در ایده پردازی است. اجرای این تکنیک به این شکل است که به جای اندیشیدن در مورد نحوه رسیدن به هدف می‌توان به نحوه عدم دستیابی به آن فکر کرد.
تکنیک 5W+H
هیجان انگیزترین و بهترین روش برای ایده پردازی تکنیک W+H 5 است. در این روش باید ۶ سوال مهم و اساسی را درباره یک موضوع خاص از خود بپرسید. این سوالات عبارتند از:
- چه کسی؟
- چه چیزی؟
- کجا؟
- چه زمانی؟
- چرا؟
- چگونه؟
سخن پایانی
دکتر میثم شکر ساز درباره ایده پردازی و ایده‌های خلاق چنین می‌گویند. اگر ذهنی فعال و مستعد دارید. هرگز فشارهای مضاعف و بیهوده ای را به خود وارد نکنید. جهت آرمان پردازی کافی است به محیط پیرامون خود توجه کنید.
اعتماد به نفس داشته باشید و مهارت‌های لازم را در زمینه تفکر خلاق و تفکر انتقادی را بیاموزید. در صورتی که بتوانید در این راه‌ها قدم‌های موثری بردارید قطعا شاهد هجوم ایده‌ها و اندیشه‌های نوآورانه در خود خواهید بود.
سوالات متداول
در این بخش از مقاله نوبت به بررسی و پاسخ به سوالاتی است که ممکن است برای شما پیش آید.
- آرمان پردازی از چه راه‌هایی ممکن خواهد بود؟
نوشته‌ها، مقالات و کتاب‌های مفید بسیاری درباره ایده پردازی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. نکته مهم این است که اغلب اوقات ایده‌ها در پیش پا افتاده ترین و ساده ترین گفتگوها و مکالمات روزانه نهفته هستند. راه دیگر برای تبدیل شدن به یک آرمان پرداز موفق شرکت در فعالیت‌های متعدد و دقت در تما‌می‌جزئیات است.
- چگونه ایده پردازی کنیم؟
برای ایده پردازی لازم نیست استعداد و توانایی خاصی داشته باشیم. داشتن اعتماد به نفس، دقت در محیط اطراف و شناخت کمبودها، راه‌های مهم برای اندیشه پردازی است.
- کدام تفکرات ایده نام دارند؟
به طور کلی هر تفکر و اندیشه ای که موجب خلق خدمات یا محصولی شوند ایده می‌باشند. به زبان سادهتر هر تفکری که موجب رفع مشکل و محدودیت شوند ایده می‌باشند. در واقع این ایده‌ها هستند که جنبه‌های مختلف زندگی بشر را تحت تاثی قرار‌می‌دهند.
- ایده پردازی چگونه به رونق کسب و کارها کمک می‌کند؟
ایده پردازی یکی از فاکتورهای موثر در ایجاد کسب و کار است. صاحبان مشاغل و کسب و کارها در صورت نداشتن ایده ای برای رونق کار خود درصد موفقیت شان بسیار اندک خواهد بود. رمز موفقیت هر کسب و کاری توانایی در برآورده کردن توقعات مشتری است.
بنابراین با ایده گرفتن از مشتریان خود می‌توان به موفقیت چشمگیری دست یافت. زیرا مشتریان همان کسانی هستند که محصول یا خدمات ارائه شده را خریداری می‌کنند. از این رو آن‌ها بهترین نظرات و ایده‌ها را درباره کسب و کار شما می‌توانند ارائه دهند.